Wednesday, February 5, 2014

Việt Nam khó được vào Tổ chức Hợp tác Xuyên Thái Bình Dương vì vi phạm quyền lao động quốc tế căn bản

Cấm chụp hình công an giao thông

http://www.youtube.com/watch?v=FMHtRsYGBsA&list=PLoqSFxJlOT5jSUYOBMZKUjXGuZMMAabDe

Nguyễn Quốc Khải (Danlambao) - Việc thương thuyết về Hiệp Ước Hợp Tác Xuyên thái Bình Dương (Trans-Pacific Partnership - TPP) giữa 12 quốc gia trong đó có Việt Nam, có nhiều triển vọng sẽ kết thúc trong năm 2014. Hoa Kỳ là quốc gia có nền kinh tế mạnh nhất đang lãnh đạo việc thương thuyết này. Khi nhiều nước họp lại để trao đổi thương mại với nhau, luôn luôn có một số vấn đề phải cùng nhau giải quyết. Những vấn đề chính của TPP bao gồm quyền lao động, đầu tư, thu mua hàng hóa và dịch vụ của chánh phủ, dược phẩm và nông phẩm. Quyền lao động đứng hàng đầu, một vấn đề giản dị đối với những nước văn minh, nhưng xem ra gai góc đối với Việt Nam. Giữa một nước giàu và tiên tiến nhất là Hoa Kỳ và một nước nghèo và chậm tiến nhất là Việt Nam, đương nhiên có sự xung khắc mạnh mẽ về vấn đề lao động.

Trong phần (I) của bài phân tách này chúng ta sẽ bàn về quyền lao động ở Việt Nam. Ở phần (II), chúng ta sẽ nói về quyền lao động và việc gia nhập TPP của Việt Nam.

I. QUYỀN LAO ĐỘNG

Điều 69 của Hiến pháp Việt Nam 1992 quy định rằng “Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí; có quyền được thông tin; có quyền hội họp, lập hội, biểu tình theo quy định của pháp luận.”

Điều 25 của Hiến Pháp Việt Nam 2013 cũng quy định tương tự: “Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình. Việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định.”

Trên thực tế, công dân Việt Nam không có những quyền như vậy kể cả quyền hội họp và lập hội.

Quyền tập họp

Tại Việt Nam, công dân không có quyền tự do hội họp. Điều 5.2 của Nghị Định 38/2005/NĐ-CP về biện pháp bảo đảm trật tự công cộng ký ngày 18-3-2005 ngăn cấm“tập trung đông người trái với quy định của pháp luật ở lòng đường, vỉa hè, trước trụ sở cơ quan, tổ chức, tại khu vực đang diễn ra các hội nghị quốc tế, kỳ họp Quốc hội, Hội đồng nhân dân hoặc các hoạt động chính trị quan trọng khác của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội hoặc nơi công cộng khác.”

Điều 7 của Nghị Định này quy định rằng “Việc tập trung đông người ở nơi công cộng phải đăng ký trước với Ủy ban nhân dân có thẩm quyền nơi diễn ra các hoạt động đó và phải thực hiện đúng nội dung đã đăng ký. Quy định này không áp dụng đối với các hoạt động do các cơ quan Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội tổ chức.”

Bộ Công An sau đó quy định thêm rằng tất cả mọi tập hợp từ năm người trở lên, phải có giấy phép của chánh quyền địa phương. (1)

Quyền lập hội

Việt Nam có những tổ chức do chánh phủ bảo trợ (government-sanctioned organization viết tắt là GSO) nhưng không có một tổ chức phi chánh phủ nào cả (non-government organization viết tắt là NGO). Tất cả những GSOs tại Việt Nam kể cả những tổ chức tôn giáo - ngoại trừ một số ít độc lập thường xuyên bị chánh quyền gây khó khăn (2) phải trực thuộc hoặc liên kết với với chính quyền.

Thực tế là Việt Nam chưa phê chuẩn Công Ước 1948 của Liên Hiệp Quốc về Quyền Tự Do Lập Hội và Bảo Vệ Quyền Tổ Chức (U.N. Convention of 1948 concerning Freedom of Association and Protection of the Right to Organize) bắt đầu có hiệu lực kể từ ngày 4-7-1950, nghĩa là đã hơn nửa thế kỷ.

Quyền tổ chức và thương lượng tập thể

Một cuộc đình công của công nhân tại VNHình (Báo Lao Động)

Công nhân Việt Nam không có quyền tổ chức và thương lượng tập thể. Tất cả mọi cuộc đình công đều tự phát, không có người lãnh đạo, và đều bị chánh quyền và chủ nhân coi là bất hợp pháp. Những cuộc đình công này không được hỗ trợ bởi bất cứ nhóm nào hay bởi chánh phủ. Do đó, sức mạnh thương lượng tập thể rất yếu.

Theo luật lao động hiện hành, công nhân phải đưa những cuộc tranh chấp ra tòa. Họ chỉ có thể đình công nếu những tranh chấp không thể giải quyết được bằng thương lượng. Công nhân bắt buộc phải bồi thường chủ nhân nếu tòa án xét thấy rằng cuộc đình công của công nhân là bất hợp pháp. (3)

Tổng Liên Đoàn Lao Động Việt Nam (TLĐLĐVN) là một tổ chức công đoàn duy nhất ở Việt Nam. Tất cả những công đoàn địa phương đều phải gia nhập TLĐLĐVN, một phong trào quần chúng thuộc Mặt Trận Tổ Quốc, một tổ chức ngoại vi của Đảng CSVN. Tất cả những người lãnh đạo công đoàn ở cấp quốc gia hay địa phương, đều là đảng viên Cộng Sản.

TS Đỗ Quỳnh Chi, một chuyên gia về lao động, sáng lập viên và giám đốc Trung Tâm Nghiên Cứu Lao Động, đã viết trong tài liệu nghiên cứu xuất bản vào 2008 rằng không phải là một điều bất thường khi những quản trị viên của công ty trở thành người lãnh đạo công đoàn và những chủ công ty tìm cách ảnh hưởng đến cuộc bầu cử công đoàn. Do đó, những người lãnh đạo công đoàn thường được lãnh lương nhiều hơn những công nhân khác.

TS Đỗ Quỳnh Chi nhận xét thêm rằng đảng CSVN tìm mọi cách để tuyển mộ đảng viên trong khu vực tư - một khu vực xảy ra nhiều vụ đình công nhất. Mục tiêu là để thu nhận đa số các công nhân trong khu vực này vào đảng vào năm 2020 và thiết lập các tổ đảng viên trong tất cả các công ty. Điều này cho chúng ta thấy rằng đảng CSVN hi vọng kế hoạch này sẽ giúp CSVN không những đã nắm được hết các chi nhánh công đoàn ở các công ty, mà còn len lỏi vào hàng ngũ công nhân hầu chi phối họ và giới hạn những cuộc đình công bất hợp pháp. Nếu tình trạng hiện tại không thay đổi, TS Chi cho rằng công đoàn không thể là một công đoàn thực sự. Nó sẽ tiếp tục là một tổ chức của nhà nước và tiếp tục có những cuộc đình công bất hợp pháp.

TS Võ Trí Hào tại Đại Học Kinh Tế thành phố HCM nói trắng ra rằng: “Ai cho tiền hoạt động thì bảo vệ người ấy; Công đoàn thời kỳ Đổi mới chưa bao giờ đứng ra tổ chức đình công để đấu tranh quyết liệt quyền lợi cho công nhân.” (4)

Ông Tống Văn Công, trong một bài bình luận đăng trên báo Lao Động, phân tách một số trường hợp đình công đã nhận xét rằng chủ tịch công đoàn cơ sở ăn lương của chủ nên không dám tập hợp ý kiến của công nhân, không dám gửi kiến nghị và đối thoại với chủ nhân, và không dám tổ chức đình công. Sau khi các cuộc đình công xảy ra, cấp trên của công đoàn và đại diện chính quyền phải đến công ty tiến hành thủ tục làm thỏa ước lao động tập thể. Ông Công kết luận rằng công đoàn cơ sở hiện nay không đóng một vai trò nào cả. Theo ông Cống, cần phải để công nhân tự chọn lựa người có tâm huyết dược công nhân tín nhiệm vào công đoàn cơ sở. (5)

Thật là oái ăm khi giới công nhân lại bị kiềm chế trong một quốc gia do đảng CSVN lãnh đạo, nhưng chính đảng này tự nhận là “đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của Nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, Nhân dân lao động và của cả dân tộc, lấy chủ nghĩa Mác – Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội.” (6)

Với tất cả những giới hạn và chế tài như trên, giới công nhân mất hết tất cả những võ khí để tranh đấu bảo vệ quyền lợi của mình. TLĐLĐVN không đại diện công nhân mà chỉ là một công cụ của đảng CSVN dùng để kiểm soát giới công nhân.

Cấm cưỡng bức lao động

Một số phúc trình tiết lộ rằng có vấn đề cưỡng bức lao động tại Việt Nam. Tù nhân thường xuyên bị cưỡng ép làm việc không được trả lương hoặc được trả rất ít. Tù nhân sản xuất thực phẩm và những sản phẩm khác để tiêu thụ trong nhà tù hay bán ở địa phương. Hạt điều là một trường hợp nổi tiếng. Human Rights Watch tường thuật rằng cưỡng bức lao động được sử dụng tại các trung tâm phục hồi ma túy trên toàn quốc Việt Nam. Các tù nhân tại những trung tâm này phải bóc vỏ hạt điều trong sáu đến bẩy giờ mỗi ngày mà chỉ được lãnh $3 mỗi tháng. Cũng theo bản phúc trình này, trong thời gian 2000-2010, có trên 309,000 tù nhân đã đi qua 59 trung tâm giam giữ tại Việt Nam. (7)

Ngoài ra, các tù nhân tại các trại tù khác, kể cả các tù nhân lương tâm, gần đây đã tố cáo rằng họ bị cưỡng bức tham gia vào việc chế biến hạt điều. (8) Việc xuất cảng hạt điều mang lại cho Việt Nam 1.5 tỉ Mỹ Kim mỗi năm.

Điều kiện làm việc và lương bổng

Cũng như Hiến Pháp 1992 và 2013 của Nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam bảo đảm mọi quyền căn bản của công dân, luật lao động Việt Nam bảo đảm trên giấy tờ đầy đủ quyền lợi của công nhân như tại bất cứ một quốc gia phát triển trên thế giới. Trên thực tế, phần đông những công nhân Việt Nam phải chịu đựng lương thấp, làm nhiều giờ một ngày, không được trả lương phụ trội, điều kiện làm việc hại sức khỏe, không có bảo hiểm, và không có hưu bổng. Đây là những lý do tại ra sự bất ổn về công nhân tại Việt Nam.

Làn sóng đình công dầu tiên xảy ra vào năm 2005 ở Việt Nam ở một mức độ ôn hòa. Con số đình công tăng dần vào những năm kế tiếp với 400 vụ vào năm 2006, 600 vụ vào năm 2007, và 762 lần vào năm 2008. Các vụ đình công nhiều hơn và cường độ mạnh hơn do mức lạm pháp gia tăng. Chánh phủ Việt Nam điều chỉnh lương tối thiểu hàng năm. Tuy nhiên mức lương tối thiểu tăng không kịp mức lạm phát. Năm 2011 chứng kiến 978 vụ đình công. Đến năm 2013 chỉ còn 400 vụ, phần lớn vì lương tăng và kinh tế trì trệ. Khu vực dệt may và đặc biệt các công ty đầu tư ngoại quốc là những nơi trải qua nhiều vụ đình công hơn những nơi khác.

Tổng Liên Đoàn Lao Động Việt Nam chưa hề khởi xướng, tổ chức, hay yểm trợ một cuộc đình công nhân. Do đó, theo luật, tất cả những cuộc đình công tại Việt Nam là bất hợp pháp. Và cũng theo luật, công nhân tham gia những cuộc đình công bất hợp pháp phải bồi thường chủ nhân như trên đây đã nói. Tuy nhiên cho tới nay, chính quyền Việt Nam chưa giám thi hành các luật này.

Một công nhân tại một xưởng máy trung bình phải làm 10 giờ mỗi ngày và sáu ngày mỗi tuần. Tuy nhiên họ chỉ được trả khoảng 28 xu một giờ hay 70 Mỹ kim mỗi tháng. Con số này tương tương với mức lương tối thiểu hiện nay trong khoảng 1.65 triệu - 2.35 triệu đồng Việt Nam, tức là vào khoảng 4% lương tối thiểu của Hoa Kỳ. Với thu nhập này công nhân gặp nhiều khó khăn để nuôi dưỡng gia đình.

II. LAO ĐỘNG và HỢP TÁC XUYÊN THÁI BÌNH DƯƠNG

Lao động là một vấn đề gai góc trong các hiệp định thương mại quốc tế, đặc biệt là đối với tổ chức Hợp Tác Xuyên Thái Bình Dương (Trans-Pacific Partnership - TPP) giữa 12 nước trong đó có Việt Nam, đang được thành lập. Lý do là lao động là một trong những yếu tố ấn định giá sản xuất, khả năng tiếp thị, và việc làm.

Tiếng nói từ Hành Pháp và Lập Pháp Hoa Kỳ

Vào tháng 4 năm vừa qua, Đại Sứ Demetrios Marantis, Đại diện Văn Phòng Thương Mại Hoa Kỳ, trực thuộc Phủ Tổng Thống Mỹ, đã đến Việt Nam để thương thuyết về TPP, đặc biệt về vấn đề lao động. Ông đã nhấn mạnh với ông Đặng Ngọc Tùng, Chủ Tịch Tổng Liên Đoàn Lao Động Việt Nam về tầm mức quan trọng đối với Hoa Kỳ của những điều khoản lao động trong TPP, bao gồm năm tiêu chuẩn cốt lõi của Tổ Chức Lao Động Quốc Tế thuộc Liên Hiệp Quốc về quyền lao động. (9)

Năm tiêu chuẩn lao động cốt lỗi được rút tỉa từ tám Công Ước Lao Động Quốc Tế bao gồm:

- Quyền lập hội.

- Quyền thương lượng tập thể.

- Loại bỏ mọi hình thức cưỡng bách lao động.

- Loại bỏ lao động trẻ em.

- Loại bỏ kỳ thị việc làm và nghề nghiệp.

Việt Nam hiện nay chưa thỏa mãn được những tiêu chuẩn trên. Ba tiêu chuẩn sau cùng có thể được cải thiện với thời gian. Nhưng đối với tiêu chuẩn (1) và (2), Việt Nam gặp khó khăn vì CSVN muốn độc quyền cai trị đất nước, không muốn có bất cứ một tổ chức nào đứng độc lập với họ. Tuy nhiên, nếu làm như vậy, CSVN đặt quyền lợi của Đảng lên trên quyền lợi của đất nước.

Chính phủ Hoa Kỳ chịu rất nhiều áp lực của những nhà lập pháp Hoa Kỳ. Quyền lao động là một phần của Quyền của con người nói chung. Trong một chuyến đi Việt Nam vào cuối năm 2013, Ngoại Trưởng John Kerry tuyên bố tại Hà Nội rằng “Việt Nam cần chứng tỏ tiếp tục tiến bộ về nhân quyền và tự do, bao gồm tự do tôn giáo, tự do phát biểu và tự do hội họp.”

Ông Kerry nói tiếp “không có những cải tổ như vậy, Quốc Hội Hoa Kỳ sẽ rất có thể chống lại giao ước với Việt Nam, bao gồm cả việc gia nhập của Việt Nam vào chương trình Hợp Tác Xuyên Thái Bình Dương và việc thi hành hiệp định năng lượng hạt nhân dân sự.” (10)

DB George Miller, một thành viên cao cấp của Ủy Ban Giáo Dục và Nhân Lực (Committee on Education and the Workforce) của Hạ Viện Hoa Kỳ đã gửi thư vào tháng 7, 2013 cho Đại Sứ Michael Froman, Văn Phòng Đại Diện Thương Mại Hoa Kỳ, nhân dịp Chủ Tịch Nhà Nước Trương Tấn Sang viếng thăm Hoa Kỳ. Trong lá thư này Ông Miller tố cáo rằng Việt Nam không tôn trọng quyền tự do lập hội, quyền thương lượng tập thể, cưỡng bách lao động và sử dụng lao động trẻ em. Ông cũng yêu cầu Văn Phòng Đại Diện Thương Mại Hoa Kỳước định xem Việt Nam có thể thi hành bổn phận về lao động hay không nếu hiệp định TPP được ký kết. Nếu quá khó khăn để định lượng một vấn đề còn đang trong vòng thương thuyết,Văn Phòng Đại Diện Thương Mại Hoa Kỳ làm một cuộc khảo sát tương tự về việc Việt Nam thi hành những luật lệ về lao động trong khuôn khổ Hiệp Định Thương Mại Song phương Mỹ Việt ký ngày 10-5-2007. (11)

Tiếng nói từ những tổ chức lao động Hoa Kỳ

Hành pháp Hoa Kỳ còn chịu nhiều áp lực của các tổ chức lao động Hoa Kỳ. Tổng Liên đoàn Lao Động Hoa Kỳ (American Federation of Labor and Congress of Industrial Organizations viết tắt là AFL-CIO), một trong những tổ chức lao động lớn nhất ở Hoa Kỳ, bao gồm 56 công đoàn với 12.5 triệu đoàn viên, tố cáo rằng chương Lao Động của thỏa ước TPP đã không đề cập tới những tiêu chuẩn lao động cốt lõi của Tổ Chức Lao Động Quốc Tế và cũng không hề nói những điều lệ lao động có thể buộc thi hành được hay không. AFL-CIO tuyên bố tiếp rằng AFL-CIO đã tranh đấu cam go để thiết lập được một chương mạnh mẽ về lao động trong thỏa ước TPP hầu bảo đảm rằng công nhân của bất cứ một quốc gia nào trong TPP, kể cả Việt Nam, có thể sử dụng những quyền căn bản như quyền lập hội và quyền thương thuyết tập thể. (12)

Vào tháng 7 năm vừa qua, trước khi Chủ Tịch Nhà Nước Việt Nam viếng thăm Hoa Kỳ, ÔngJames P. Hoffa, Tổng Chủ Tịch của International Brotherhood of Teamsters, một tổ chức công đoàn tại Hoa Kỳ với 1.4 triệu đoàn viên, nói rằng điều kiện làm việc đã tồi tệ và lạm dụng tại Việt Nam cần phải được đề cập đến trước khi cộng đồng thế giới thưởng công cho Việt Nam.

Bản thông cáo báo chí của The International Brotherhood of Teamsters phổ biến ngày 24-7-2013 nói rằng một liên minh những nhà hoạt động lao động và nhân quyền đã kêu gọi ngưng mọi thương thuyết với Việt Nam về TPP cho đến khi Việt Nam có thể chứng tỏ rằng quốc gia này thỏa mãn được những tiêu chuẩn căn bản về lao động, môi trường, và nhân quyền. (13)

Communications Workers of America (CWA) tuyên bố rằng thu nhận Việt Nam vào TPP là thưởng công cho một chế độ vi phạm nhân quyền và quyền lao động một cách có hệ thống. CWA tố cáo rằng Việt Nam can dự vào việc buôn lao động trẻ em, điều kiện làm việc không an toàn, trà đạp quyền lao động được quốc tế công nhận, kỳ thị nữ công nhân mang thai, công nhân không được hưởng ít nhất bốn ngày nghỉ trong tháng, phải làm nhiều giờ phụ trội mặc dù không muốn. Như để thách thức Hoa Kỳ, khoảng 10 ngày trước khi Tổng Thống Obama tiếp Chủ Tịch Nhà Nước Trương Tấn Sang tại Nhà Trắng vào ngày 15-7-2013, Việt Nam ban hành một nghị định mới hạn chế tối đa việc sử dụng Internet và quy định hình phạt nặng nề những ai trao đổi tin tức trên mạng. (14)

Ủy Ban Hoa Kỳ Bảo Vệ Công Nhân Việt Nam (U.S. Committee to Protect Vietnamese Workers - CPVW-USA) cũng đã đề nghị Chánh Phủ Hoa Kỳ không chấp thuận cho Việt Nam hưởng quy chế Ưu Đãi Phổ Quát (Generalized System of Preference - GSP) cho đến khi Việt Nam cho phép công nhân được tự do thành lập nghiệp đoàn độc lập và được quyền thương lượng tập thể. (15) Mặc dù Việt Nam được nhiều công ty lớn của Mỹ có vốn đầu tư ở Việt Nam ủng hộ bao gồm IBM, Ford, etc. nhưng rõ ràng Việt Nam không thỏa mãn điều kiện lao động, do đó chánh phủ Hoa Kỳ cho tới nay vẫn chưa chấp thuận cho Việt Nam hưởng quy chế này.

III. KẾT LUẬN

Với sự vắng mặt của Trung Quốc trong TPP, nếu trở thành một hội viên của TPP, Việt Nam sẽ là một nguồn cung cấp lao động rẻ tiền nhất trong 12 nước. Giá lao động ở Trung Quốc đã thấp, nhưng lương lao động ở Việt Nam còn thấp hơn, chỉ bằng khoảng 1/2 của Trung Quốc. Nếu vào được TPP, Việt Nam sẽ thu hút được thêm nhiều vốn đầu tư ngoại quốc để phát triển. TPP sẽ vô cùng lợi ích đối với Việt Nam. Với những cải tổ chính trị tương tự tiếp theo cải tổ về lao động và nhân quyền, Việt Nam sẽ phát triển nhanh chóng trong mười năm tới và sẽ thu ngắn khoảng cách thua kém những nước Á châu khác và tăng cường một cách đáng kể khả năng bảo vệ lãnh thổ. Sức mạnh kinh tế mang lại sức mạnh về quân sự. Nhưng nếu Việt Nam không thay đổi luật lao động cho phù hợp với luật lao động quốc tế thì Việt Nam khó vào được TPP. Một cơ hội tốt đẹp lại sẽ bi bỏ lỡ. Việt Nam sẽ tiếp tục thụt hậu. (16) Nếu trường hợp này xảy ra, thật là bất hạnh cho 90 dân Việt Nam.

February 3, 2014

Nguyễn Quốc Khải

danlambaovn.blogspot.com

THƯ KHIẾU NẠI VỀ NGĂN CHẶN CÔNG DÂN PHẠM CHÍ DŨNG XUẤT CẢNH

Kính gửi: Ngài Nguyễn Tấn Dũng – Thủ tướng chính phủ

Đồng kính gửi: Ngài Phạm Bình Minh – Phó thủ tướng chính phủ kiêm Bộ trưởng ngoại giao

Ngài Trần Đại Quang – Bộ trưởng Bộ Công an

Thành phố Hồ Chí Minh ngày 5 tháng 2 năm 2014

Sau vụ việc bị ngăn chặn xuất cảnh ở sân bay Tân Sơn Nhất vào ngày 1/2/2014, cho đến giờ tôi vẫn không dám thật sự nghi ngờ rằng chính những người trong chính giới cấp cao của Chính phủ Việt Nam đã tìm cách “dập tắt tiếng nói” của tôi – như cụm từ mà UN Watch (Tổ chức giám sát nhân quyền thuộc Liên hiệp quốc) lên án một ngày sau khi xảy ra vụ việc trên.

Dù vậy, một số dư luận trong giới quan sát độc lập và cả “không tự do” ở Việt Nam lại cho rằng không loại trừ khả năng đã có sự can thiệp vừa thầm lặng vừa thô lỗ của một thế lực đang tồn tại ngay trong lòng đảng và nhà nước cầm quyền – nhóm những người mà có thể bởi những nguyên do đủ tế nhị và không thiếu phức hợp về chính trị đối nội lẫn nỗi ám ảnh tốt đẹp khôn nguôi từ một chính thể phương Bắc, đã thường tìm cách dập tắt tiếng nói của nhóm người đang mong muốn một tinh thần xích lại hơn nữa với phương Tây. Thậm chí trong nhận thức của “nhóm người phương Bắc”, một thứ định chế như Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP) là không cần thiết hoặc phải bị ngăn cản.

Vụ việc ngăn cản việc xuất cảnh đối với tôi lại xảy ra ngay trước thềm cuộc Kiểm điểm định kỳ phổ quát về nhân quyền Việt Nam (UPR) diễn ra tại Genève vào ngày 5/2/2014. Bên lề UPR, tôi được tổ chức UN Watch mời với tư cách diễn giả và đóng góp tham luận – hoạt động được xem như một trong những cơ sở để Hội đồng nhân quyền Liên hiệp quốc xem xét bản báo cáo “thực hiện đến 80% yêu cầu về nhân quyền của Liên hiệp quốc” do Bộ trưởng ngoại giao Phạm Bình Minh tuyên bố, cũng như những biện giải “luôn chăm lo và bảo đảm quyền con người” do Nhà nước Việt Nam tuyên ngôn.

Dưới đây là những nội dung chính của Thư khiếu nại này:

I. Bất chấp những vận động nhiệt tình và thiện ý của Văn phòng Cao ủy nhân quyền Liên hiệp quốc, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và cộng đồng quốc tế đối với Bộ Ngoại giao Việt Nam, chuyến đi Genève của tôi vào ngày 1/2/2014 từ sân bay Tân Sơn Nhất đã bị Cục quản lý xuất nhập cảnh thuộc Bộ Công an và cơ quan an ninh thuộc Công an TP. Hồ Chí Minh ngăn chặn, đồng thời lập biên bản thu giữ hộ chiếu của tôi.

Dù với lý do “kiểm tra nhân thân trên hộ chiếu”, song các sĩ quan an ninh cửa khẩu sân bay lại ngay lập tức dùng vũ lực tước máy điện thoại di động của tôi. Sau đó, trong một phòng cách ly, một sĩ quan an ninh mặc thường phục tự giới thiệu là Đức, cán bộ của Phòng PA81 thuộc Công an TP.HCM đã thông báo miệng với tôi rằng tôi không được xuất cảnh vì “hội thảo ở Thụy Sĩ bị các thế lực thù địch lợi dụng nhằm xuyên tạc và nói xấu nhà nước Việt Nam”.

Tôi đã kinh ngạc với bản thông báo miệng như trên. Tôi thật sự nghi ngờ về việc viên sĩ quan an ninh này không biết đến sự kiện Nhà nước Việt Nam vừa được chấp thuận tham gia vào Hội đồng nhân quyền Liên hiệp quốc với tỷ lệ phiếu thuận áp đảo đến 96% – như một quốc gia được cộng đồng tiến bộ trên thế giới kỳ vọng gần như tuyệt đối vào điều được coi là “lòng thành chính trị”.

Trước hành động ngăn cản vô lý của cơ quan an ninh, tôi cũng không thể rũ bỏ được tâm trạng nghi vấn về điều được coi là “không giả dối” liên quan đến 14 điều cam kết mà Nhà nước Việt Nam đã nêu ra trước Đại hội đồng Liên hiệp quốc vào tháng 8/2013 và công cuộc UPR đầu tháng 2/2014.

Một trong những yêu cầu chủ chốt của Hội đồng nhân quyền Liên hiệp quốc đối với UPR nhân quyền Việt Nam lại là sự tham gia của xã hội dân sự, và Liên hiệp quốc hoàn toàn khuyến khích các nhóm dân sự và các cá nhân Việt Nam như tôi tham dự cuộc kiểm điểm mang tính thành thực mà không phải là giả dối này.

Nhưng thực tế về quyền xuất cảnh ở Việt Nam lại quá dị biệt với những lời cam kết của nhà nước này về quyền đi lại công dân. Vào giữa tháng Giêng năm 2014, một blogger ở TP. Hồ Chí Minh là Thành Nguyễn đã bị cơ quan an ninh cửa khẩu ngăn chặn chuyến bay tới Mỹ, dù blogger này đã được tòa lãnh sự Hoa Kỳ cấp visa. Theo blogger Thành Nguyễn, phía cơ quan an ninh chỉ đưa ra một lý do rất mơ hồ trong việc ngăn chặn là “bảo vệ an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội’.

Theo thống kê sơ bộ của giới hoạt động dân chủ và nhân quyền ở Việt Nam, từ đầu năm 2013 đến nay đã có khoảng 10 trường hợp cá nhân bị ngăn chặn xuất cảnh tại các cửa khẩu, tương tự vụ việc của tôi.

Cũng có thông tin trong giới hoạt động dân chủ và nhân quyền ở Việt Nam cho biết hiện đang tồn tại một danh sách lên đến khoảng 2,000 người bị cơ quan an ninh cấm xuất cảnh, trong đó nhiều trường hợp bị ngăn chặn thuộc về các cựu tù nhân lương tâm và những người bất đồng chính kiến.

Ngày 3/2/2014, Hội những người bị cấm xuất cảnh đã được thành lập với tư cách một nhóm phản biện độc lập ở Việt Nam. Bản danh sách chưa đầy đủ mà hội này cung cấp cho thấy có ít nhất 40 người mà vì lý do chính trị và bất đồng chính kiến đã bị cơ quan an ninh Việt Nam không cho xuất cảnh hoặc bị thu giữ hộ chiếu…

II. Ngay trước thềm UPR diễn ra ngày 5/2/2014 tại Thụy Sĩ, hành động các cơ quan an ninh Việt Nam ngăn chặn việc xuất cảnh đối với tôi đã vi phạm nghiêm trọng quyền tự do đi lại của công dân – được ghi nhận tại điều 12 của Công ước Quốc tế về các quyền dân sự và chính trị mà Việt Nam đã tham gia từ năm 1982; vi phạm nghiêm trọng Điều 23 của Hiến pháp Việt Nam có hiệu lực từ ngày 1/1/2014 mà theo đó “Công dân có quyền tự do đi lại và cư trú ở trong nước, có quyền ra nước ngoài và từ nước ngoài về nước. Việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định”.

Với tư cách một công dân, tôi không vi phạm bất cứ quy định nào về pháp luật xuất nhập cảnh ở Việt Nam. Trong khi biên bản của Công an cửa khẩu Tân Sơn Nhất cho rằng “phát hiện ông Phạm Chí Dũng là người chưa được xuất cảnh theo đề nghị của Công an thành phố Hồ Chí Minh”, tôi lại chưa từng được cơ quan an ninh TP.HCM thông báo về cá nhân tôi không được xuất cảnh.

Ngược với Biên bản số 166/BB-A72-TSN ngày 1/2/2014 của Công an cửa khẩu Tân Sơn Nhất viện ra đề nghị của Công an thành phố Hồ Chí Minh không cho tôi xuất cảnh dựa vào Nghị định số 136/2007/NĐ-CP ngày 17/7/2007 của Chính phủ, tôi không hề vi phạm bất kỳ nội dung nào thuộc Điều 21 của Nghị định 136/2007/NĐ-CP, theo đó: “Công dân Việt Nam ở trong nước chưa được xuất cảnh nếu thuộc một trong những trường hợp sau đây:

1. Đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc có liên quan đến công tác điều tra tội phạm.

2. Đang có nghĩa vụ chấp hành bản án hình sự.

3. Đang có nghĩa vụ chấp hành bản án dân sự, kinh tế; đang chờ để giải quyết tranh chấp về dân sự, kinh tế.

4. Đang có nghĩa vụ chấp hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, nghĩa vụ nộp thuế và những nghĩa vụ khác về tài chính trừ trường hợp có đặt tiền, đặt tài sản hoặc có biện pháp bảo đảm khác để thực hiện nghĩa vụ đó.

5. Vì lý do ngăn chặn dịch bệnh nguy hiểm lây lan.

6. Vì lý do bảo vệ an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội.

7. Có hành vi vi phạm hành chính về xuất nhập cảnh theo quy định của Chính phủ”.

Từ mộc góc nhìn khác, Điểm 3 của Điều 12 của Công ước quốc tế về quyền dân sự và chính trị nêu rõ các quyền này sẽ “không phải chịu bất kỳ hạn chế nào, trừ những hạn chế do luật định và là cần thiết để bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự công cộng, sức khoẻ hoặc đạo đức xã hội hoặc các quyền tự do của người khác, và phải phù hợp với những quyền khác được Công ước này công nhận”. Còn Điều 12 của Hiến pháp quy định “Nước cộng hòa xã hội Chủ nghĩa Việt Nam … tuân thủ Hiến chương Liên hiệp quốc và điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên…”.

Như thế, những sự hạn chế quyền tự do đi lại phải do luật định, mà Nghị định 136/2007/NĐ-CP không phải là luật và không thể viện dẫn nghị định này để cản trở tôi hay bất cứ công dân khác nào xuất cảnh.

Ngay giả như có thể áp dụng Nghị định 136/2007/NĐ-CP thì hành động ngăn cản tôi xuất cảnh cũng đã vi phạm thủ tục của chính nghị định đó. Khoản 1 của Điều 22 nghị định trên quy định thẩm quyền quyết định chưa cho công dân xuất cảnh như sau: chỉ có Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, tòa án hay cơ quan thi hành án có thể quyết định chưa cho xuất cảnh theo các khoản 1, 2 và 3 của Điều 21; Bộ trưởng và chủ tịch ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố quyết định chưa cho xuất cảnh theo khoản 4 Điều 21; Bộ trưởng Bộ Y tế theo khoản 5; Bộ trưởng Bộ Công an theo khoản 6; và Thủ trưởng cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh – Bộ Công an quyết định chưa cho xuất cảnh đối với những người nêu tại khoản 7 của Điều 21.

“Đề nghị của công an thành phố Hồ Chí Minh” như được viện dẫn trong biên bản 166/BB-A72-TSN (đã nêu trên) không phải là quyết định của Công an thành phố Hồ Chí Minh (trong trường hợp này Công an thành phố Hồ Chí Minh cũng không có thẩm quyền ấy mà chỉ Bộ trưởng Bộ công an mới có thẩm quyền). Thế nhưng người ký quyết định chưa cho xuất cảnh trong biên bản trên lại là Thượng tá Phạm Quốc Hùng, Phó trưởng đồn công an của khẩu Tân Sơn Nhất. Do vậy, quyết định nêu trong biên bản 166/BB-A72-TSN là một quyết định hành chính hoàn toàn trái pháp luật.

III. Hành động ngăn chặn xuất cảnh đối với những người như tôi đã làm xấu đi rất nhiều hình ảnh của Nhà nước Việt Nam trong con mắt cộng đồng quốc tế, chứng minh không thể sinh động và cập nhật hơn về việc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam – một thành viên vừa được bầu của Hội đồng nhân quyền Liên Hiệp quốc – lại vừa ngang nhiên vi phạm các cam kết về nhân quyền của Liên hiệp quốc, vi phạm Công ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia, đồng thời vi phạm hiến pháp của chính nhà nước này.

Trong trường hợp này, tôi hoàn toàn có quyền và có thể kiện Công an thành phố Hồ Chí Minh đã phạm pháp vì không cho tôi xuất cảnh. Tôi cũng hoàn toàn có quyền và có thể kiện Cộng Hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam ra trước Hội đồng Nhân quyền (HRC) của Liên Hiệp Quốc về sự vi phạm này, tương tự như các vụ Peltonen kiện nhà nước Phần Lan (mã số 4922/92) hay vụ Celepli kiện nhà nước Thụy Điển (mã số 456/91)…

Cũng trong trường hợp này, tôi sẽ yêu cầu HRC xem xét nghiêm minh, yêu cầu Chính phủ Việt Nam nghiêm trị hành vi phạm pháp, tôn trọng công ước quốc tế, tôn trọng hiến pháp của chính nhà nước này và có những biện pháp thích đáng để không xảy ra những vụ phạm pháp tương tự với mọi công dân Việt Nam.

Vụ việc ngăn chặn xuất cảnh đối với tôi lại lồng trong khung cảnh nhiều chủ đề về quyền con người ở Việt Nam về dân sinh, dân quyền và chính trị vẫn còn thụt lùi sâu sắc, bất chấp rất nhiều hứa hẹn “sẽ cải thiện” từ phía một nhà nước Việt Nam đương đại luôn tuyên xưng “của dân, do dân và vì dân”.

Việt Nam đương đại ấy vừa chợt lóe chút hy vọng bởi bản thông điệp đầu năm của Thủ tướng chính phủ với 20 lần từ “dân chủ” được viện dẫn, cùng các khái niệm mang chỉ dấu cải cách nhất thời như “đổi mới thể chế”, “xóa độc quyền”, và đặc biệt là cụm từ “nắm chắc ngọn cờ dân chủ” và “người dân được làm tất cả những gì pháp luật không cấm”.

Nếu những gì được xem là “thành tâm chính trị” cần và phải được thể hiện đúng thời điểm và không còn cơ hội cho sự chậm trễ, thái độ đó cần phải bứt phá và vượt bỏ những rào cản bảo thủ và cực đoan, không để bất cứ một thế lực nào tìm cách ngăn trở con đường dân tộc Việt Nam hội nhập toàn vẹn với thế giới, đặc biệt hòa nhập và hòa giải về các quyền con người.

Hôm nay 5/2/2014, đúng vào ngày cuộc UPR về nhân quyền Việt Nam diễn ra ở Genève, tôi chính thức viết “Thư khiếu nại về ngăn chặn công dân Phạm Chí Dũng xuất cảnh” gửi đến Ngài Nguyễn Tấn Dũng – Thủ tướng chính phủ cùng các cơ quan liên quan là Bộ Ngoại giao và Bộ Công an Việt Nam.

Trên căn bản Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị, 14 điều cam kết của Nhà nước Việt Nam trước Đại hội đồng nhân quyền Liên hiệp quốc, tư cách thành viên Hội đồng nhân quyền Liên hiệp quốc của Nhà nước Việt Nam, Hiến pháp và các văn bản liên quan của Việt Nam về xuất nhập cảnh, tôi đề nghị cá nhân tôi và những trường hợp như tôi phải được Nhà nước Việt Nam giải quyết thủ tục xuất cảnh và nhập cảnh một cách tôn trọng theo các quyền công dân, không bị sách nhiễu hoặc bị xúc phạm bởi bất cứ một hành vi tùy tiện hoặc trái pháp luật nào từ bất cứ cơ quan quản lý nào.

Ngày 5 tháng 2 năm 2014

Phạm Chí Dũng

Nhà báo độc lập

Địa chỉ: 298/4 Nguyễn Trọng Tuyển, Phường 1, quận Tân Bình, TP.HCM

Tại sao tôi xin tỵ nạn chính trị?

Mặc Lâm, biên tập viên RFA, Bangkok
2014-02-04

02042014-intervw-d-x-hung.mp3

Ông Đặng Xương Hùng, nguyên lãnh sự Việt Nam tại Genève

RFA screen capture

Nghe bài này

Ông Đặng Xương Hùng, nguyên lãnh sự Việt Nam tại Genève trong nhiều năm đã chính thức nộp đơn xin tỵ nạn vào ngày 18 tháng 10 năm ngoái và đơn xin của ông đang được Thụy Sĩ xem xét. Mặc Lâm phỏng vấn ông Đặng Xương Hùng để tìm hiểu thêm lý do nào khiến một cán bộ ngoại giao cao cấp từ bỏ chức vụ, quyền lợi để gia nhập vào lực lượng tranh đấu cho dân chủ nhân quyền cho Việt Nam.

Mặc Lâm: Thưa vào ngày hôm qua có nhiều thông tin cho biết ông xin tỵ nạn chính trị, xin cho biết là ông chính thức nộp đơn xin tỵ nạn vào lúc nào?

Ông Đặng Xương Hùng: Chiều hôm qua chỉ là thông tin trên báo chí còn thủ tục thì tôi đã làm cách đây ba tháng rồi.

Mặc Lâm: Bên Thụy Sĩ chính thức chấp nhận đơn xin tỵ nạn của ông chưa ạ?

Ông Đặng Xương Hùng: Chưa ạ. Đang trong quá trình xét đơn

Mặc Lâm: Thưa ông chúng tôi rất ngạc nhiên vì hành động dứt khoát và rất ngoạn mục của ông. Thứ nhất từ bỏ đảng rồi tiếp theo là xin tỵ nạn chính trị. Xin ông cho biết động cơ nào mạnh đến nỗi khiến ông chọn một thế đứng khác chấp nhận từ bỏ tất cả từ chức tước tới quyền lợi và đối mặt với chính quyền Việt Nam với vô vàn nguy hiểm trước mặt?

Ông Đặng Xương Hùng: Thật ra với thực tế đang diễn ra tại Việt Nam từ khi bức tường Berlin sụp đổ chúng tôi đã thấy sự thất bại của chính quyền, của đảng. Mọi chính sách điều hành đất nước đều thất bại. Tôi là người trong cuộc, một bộ phận của bộ máy nhà nước, của đảng trong thâm tâm nhất định nào đó tôi rất lo ngại nhưng cũng có niềm tin, nuôi hy vọng rằng một lúc nào đó đảng Cộng sản người ta sẽ sáng mắt ra và phải thay đổi

Ông Đặng Xương Hùng

Thực ra trên thế giới này chỉ còn có Trung Quốc, Việt Nam, Cuba với Bắc Triều Tiên còn theo cộng sản thì một người bình thường người ta cũng thấy điều đó là một sự vô lý rồi. Mình cứ cười Bắc Triểu Tiên nhưng mình chả khác gì họ cả. Gần đây thỉ thôi rồi, không còn tin nữa! thất vọng hoàn toàn vì các bác cứ giữ điều 4 các bác ấy tuyên bố là một thế kỷ nữa chủ nghĩa Xã hội mới có thể thấy được tại Việt Nam, rồi sức mạnh nhân dân là ở sự lãnh đạo của đảng.

Rồi yếu tố Trung Quốc nữa. Họ không thấy được rằng lãnh đạo Trung Quốc đang ngồi cười khoái trá ở Bắc Kinh vì thấy Việt Nam đang trong tình trạng hỗn loạn nên nó thích lắm. Các bác không bao giờ nhận ra điều đó vì Trung Quốc chưa bao giờ ngưng việc muốn thôn tính Việt Nam. Bây giờ cơ hội cho nó thôn tính không cần bằng súng đạn nữa. Các bác cứ muốn có chỗ đứng trong lịch sử. Mình phải đứng trong lòng của người dân. Các bác và đảng tồn tại như thế này thì chỉ là tồn tại vật lý mà thôi.

Mặc Lâm: Trước khi có quyết định này chắc là ông đã phải cân nhắc rất kỹ vì tính chất nguy hiểm của nó. Ông là người đương chức đương quyền nên sự nguy hiểm cao nhơn rất nhiều lần so với người khác…

Ông Đặng Xương Hùng: Cân nhắc chứ. Cân nhắc nhiều lắm chứ vì mình còn đang ở bộ phận được hưởng lợi mà bỏ đi. Rồi sự đe dọa nữa ai mà chả sợ? Ai mà chả sợ nhất là sợ sự tàn ác, trả thù của Việt Nam? Nó rất quỷ quái, nó không những chỉ trả thù cá nhân đâu mà vào gia đình, vào những người khác của mình làm cho mình nhụt chí đi. Có những người không sợ với cá nhân họ nhưng người ta sợ việc làm của họ sẽ ảnh hưởng đến gia đình người thân. Nếu người nào đã xác định được giới hạn cuối cùng của sự trả giá để vượt qua nỗi sợ đó thì chả còn gì là sợ nữa.

Họ không thấy được rằng lãnh đạo Trung Quốc đang ngồi cười khoái trá ở Bắc Kinh vì thấy VN đang trong tình trạng hỗn loạn nên nó thích lắm. Các bác không bao giờ nhận ra điều đó vì Trung Quốc chưa bao giờ ngưng việc muốn thôn tính Việt Nam

Ông Đặng Xương Hùng

Mặc Lâm: Thái độ quay lưng của ông có thể bắt đầu cho một hành trình mới đó là tranh dấu cho dân chủ tự do và nhân quyển bên ngoài đất nước?

Ông Đặng Xương Hùng: Tôi cho là ít nhất phải làm một điều gì đó. Trước nhất là tỏ thái độ cái đã. Đi là tỏ thái độ rồi. Ra đi bỏ cả chức vụ bỏ cả đảng là tỏ thái độ rồi. Tỏ thái độ dứt khoát hơn nữa mình sang đây rồi thì hòa nhập vào lực lượng đấu tranh cho dân chủ nhân quyền cho Việt Nam. Đấu tranh cho một nước Việt Nam có dân chủ, tôn trọng nhân quyền và hòa nhập với thế giới văn minh. Đó là tương lai tươi sáng cho đất nước Việt Nam chứ.

Mặc Lâm: Thưa ông trong những lúc gần đây rất nhiều người tuyên bố bỏ đảng rồi kể cả ông nữa…theo ông thì làn sóng này phát xuất từ nguyên nhân nào, có phải vì bất mãn cá nhân hay cái xu thế nhìn lại quan điểm chính trị của mình phải tới lúc như vậy?

Ông Đặng Xương Hùng: Theo tôi từ sau khi Quốc hội bỏ phiếu thông qua sửa đổi hiến pháp thì rõ ràng có một làn sóng bỏ đảng. Bởi vì sự bỏ phiếu của Quốc hội thông qua hiến pháp tức là việc đảng khăng khăng phớt lờ cái nguyện vọng của nhân dân đi, đi ngược lại với nguyện vọng đó thì làn sóng bỏ đảng, bỏ công khai như bác Lê Hiều Đằng hay như tôi cũng có, bỏ âm thầm cũng có, đốt thẻ đảng cũng có, bỏ sinh hoạt đảng mà không tuyên bố cũng có. Mỗi người chọn cho mình hình thức phù hợp nhất vì mỗi người một hoàn cảnh.

Theo tôi từ sau khi Quốc hội bỏ phiếu thông qua sửa đổi hiến pháp thì rõ ràng có một làn sóng bỏ đảng. Bởi vì sự bỏ phiếu của Quốc hội thông qua hiến pháp tức là việc đảng khăng khăng phớt lờ cái nguyện vọng của nhân dân đi, đi ngược lại với nguyện vọng đó

Ông Đặng Xương Hùng

Có người lo không chiến thắng được bản thân mình là vì bỏ đảng là công nhận nhận thức của mình từ trước tới nay vể đảng, về chủ nghĩa xã hội, về chủ nghĩa Mác Lê là sai lầm. Nhất là các bác lớn tuổi phần lớn bây giờ bỏ sinh hoạt vì họ cho rằng sinh hoạt đảng, đóng góp cho đảng là vô giá trị bởi vì ai có tâm huyết đến đâu chăng nũa thì tiếng nói của mình chả đi đâu vào đâu cả. Họ nghĩ rằng chẳng ích lợi gì cho đất nước khi sinh hoạt đảng.

Trước những yếu kém điều hành đất nước lại cố tình đi theo cái cách làm cũ. Với cách làm cũ, với suy nghĩ cũ thì chỉ cho ra kết quả cũ mà thôi. Mà kết quả cũ thế nào thì mọi người đều thấy rối.

Mặc Lâm: Xin một câu hỏi cuối, thưa ông mới đây Phó thủ tướng Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã nói với báo chí rằng lúc nào cũng có thế lực muốn chống phá về vấn đề nhân quyền của Việt Nam mặc dù Bộ ngoại giao đã rất cố gắng cải thiện nó. Là một cán bộ ngoại giao ông nghĩ thể nào về những phát biểu đó?

Ông Đặng Xương Hùng: Với cá nhân anh Phạm Bình Minh Phó thủ tướng Bộ trưởng Ngoại giao thì tôi rất kính trọng và khâm phục. Tuy nhiên phát biểu của anh ấy vừa rồi thì tôi thấy là các anh ấy dù đã đứng trong vị trí Phó thủ tướng và Bộ trưởng Ngoại giao nhưng vai trò của anh ấy cũng chỉ thực thi cái chỉ đạo của Bộ chính trị, do đó bài phát biểu của anh ấy thì bản thân tôi tôi thấy là không khéo léo. Anh ấy có thể nói theo một cách khác. Nếu nói như vậy trong nội bộ đảng để khuyến khích lẫn nhau thì được chứ còn nói ra với bên ngoài thì điều đó là cái bệnh của lãnh đạo khi phải thi hành chỉ thị của đảng.

Mặc Lâm: Xin cám ơn ông.

Nhà hoạt động đáp lời ông Phạm Bình Minh

Cập nhật: 16:22 GMT - thứ ba, 4 tháng 2, 2014

Media Player

Mở bằng chương trình nghe nhìn khác

Đại diện một tổ chức nhân quyền cho rằng Việt Nam chỉ chấp nhận khuyến nghị về nhân quyền thôi là chưa đủ.

Cô Judy Taing, phụ trách về Á Châu thuộc tổ chức Article 19 với chi nhánh ở New York, trả lời BBC tại Geneva trước ngày Kiểm điểm Định kỳ Phổ quát về Nhân quyền mà Việt Nam tham gia.

"Cái chính là trong bốn năm tới họ [Việt Nam] cần đưa ra các chính sách và xây dựng cơ sở hạ tầng để làm sao những đề nghị đó được thực hiện tới cùng bằng các biện pháp ý nghĩa, theo tiêu chuẩn quốc tế," cô Judy Taing trả lời khi được hỏi về ý kiến của ông Phạm Bình Minh rằng Việt Nam đã "làm tốt" trong vấn đề nhân quyền.

Cô cũng nhấn mạnh rằng các kêu gọi tăng cường nhân quyền đối với Việt Nam không phải do "không thích Việt Nam", mà mong Việt Nam "đứng lên bắt đầu giải quyết mọi việc".

Judy Taing cũng nói với BBC hôm 4/2 rằng "tiêu chuẩn về nhân quyền là như nhau trên cả thế giới".

Nguyễn Hùng và Bình Khuê thực hiện từ Geneva, Thuỵ Sĩ.

LS Hà Huy Sơn: 'Tôi từng bị đe dọa'

Cập nhật: 14:54 GMT - thứ ba, 4 tháng 2, 2014

Media Player

Mở bằng chương trình nghe nhìn khác

Tham dự buổi Hội thảo về Trách nhiệm của Việt Nam trong Vai trò Thành viên Hội đồng Nhân quyền LHQ vào hôm 04/02/2013, Luật sư Hà Huy Sơn nói về những khó khăn khi đại diện cho những thân chủ trước tòa kh bị xử theo các điều luật 79 và 88 trong Bộ Luật Hình sự (BLHS) tại Việt Nam.

“Vai trò luật sư của tôi là rất hạn chế. Điều 79 và 88 hạn chế quyền bảo vệ cho người bị bắt. Không có ai tôi đại diện pháp l‎‎‎ý được tuyên vô tội.

“Một số trường hợp được trả tự do ngay tại tòa nhưng vẫn chịu án tù treo hoặc bị quản chế, hoặc bị tước đoạt một số quyền công dân.

“Theo thực tế của Việt Nam thì Hiến pháp mới năm 2013 cho rằng quyền lực nhà nước là thống nhất, kể như lập pháp, tư pháp và hành pháp không độc lập.

“Do đó các ý kiến của luật sư và người bị bắt không được xem xét khách quan và tòa khó có cơ sở độc lập với các bị cáo.

Luật sư Sơn cũng bình luận về việc hạn chế theo dõi phiên tòa xử những thân chủ của ông.

"Hiến pháp mới năm 2013 cho rằng quyền lực nhà nước là thống nhất, kể như lập pháp, tư pháp và hành pháp không độc lập. Do đó các ý kiến của luật sư và người bị bắt không được xem xét khách quan và tòa khó có cơ sở độc lập với các bị cáo."

Luật sư Hà Huy Sơn

“Đối với các phiên tòa xét xử tội 79 và 88 nói xét xử là công khai nhưng thực tế là xét xử kín và người thân trong nhiều trường hợp không được dự phiên tòa.

“Nội dung hai điều 79 và 88 qui định không cụ thể và rõ ràng và công dân Việt Nam rất khó xác định gianh giới đâu là quyền của công dân và đâu là hành vi bị nhà nước cấm.

“Vì thực tế như thế nên các cơ quan tiến hành tố tụng dễ áp dụng hai điều này chủ quan và tùy tiện. Hai điều này hạn chế quyền công dân do chính Hiến Pháp Việt Nam qui định.

"Tại các phiên tòa các ý kiến bị cáo và luật sư không được hội đồng xét xử thường không chú ý quan điểm của họ và thường đồng tình với quan điểm của Viện Kiểm sát," luật sư Sơn nói.

Luật sư Hà Huy Sơn cũng mô tả về điều ông gọi là “không thực hiện được đầy đủ được quyền luật sư qui định theo pháp luật.”

“Đôi khi tôi bị bắt lỗi và nhắc nhở và gây khó khăn cá nhân. Khi làm các vụ án cũng có nhận các cuộc điện thoại tin nhắn đe dọa.

“Tôi không thể xác minh được thủ phạm là ai và không có chứng cứ để trình báo cơ quan nhà nước bảo vệ mình.

“Khi bảo vệ những bị cáo bắt vì điều 79 và 88 thì tôi bị xã hội xa lánh vì khi tiếp xúc với các luật sư như chúng tôi thì họ sợ bị ảnh hưởng.

“Những người có quyền lợi từ bộ máy nhà nước và các khách hàng có nhu cầu về tư vấn pháp luật cũng e ngại vì nếu tôi làm luật sư thì họ sẽ không được đối xử công bằng.

Trả lời câu hỏi rằng ông đã chuẩn bị tinh thần khi quay trở về Việt Nam sau sự kiện tại Geneva, luật sư Sơn nói:

“Việc tôi có sự hiện diện tại đây đã có sự quan tâm của chính quyền và tôi cũng đã nói với họ rằng tôi sang đây và sẽ nói về những thực tế về pháp luật Việt Nam và về thực tế nghề nghiệp của mình đã trải qua.

“Tôi hy vọng qua sự tiếp xúc sẽ có những điều tốt hơn với nghề nghiệp của tôi và nếu có thể mong muốn có những điều tốt hơn cho đất nước Việt Nam”

Hoạt động nhân quyền Việt Nam ở LHQ

Cập nhật: 17:08 GMT - thứ hai, 3 tháng 2, 2014

Media Player

Mở bằng chương trình nghe nhìn khác

Vào chiều thứ Tư ngày 5/2 giờ Geneva, Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc sẽ có phiên Kiểm định Định kỳ Phổ quát – UPR – để nhìn lại tình hình nhân quyền Việt Nam kể từ lần kiểm điểm trước và cũng là lần đầu tiên vào năm 2009.

Điểm đặc biệt của lần kiểm điểm này là Việt Nam vừa mới trở thành thành viên của Hội đồng Nhân quyền hôm 1/1/2014.

Trước phiên UPR, Việt Nam đã công bố báo cáo 20 trang về chuyện tình hình nhân quyền ở Việt Nam được cải thiện với số lượng cơ quan báo chí tăng so với hồi năm 2009, các quyền con người được đảm bảo về luật pháp và trong thực tiễn.

Một trong những bằng chứng về chuyện người dân được tham gia đóng góp ý kiến đối với mọi vấn đề hệ trọng của đất nước là chuyện có tới 26 triệu lượt đóng góp ý kiến cho quá trình sửa đổi Hiến Pháp.

Việt Nam nói họ luôn coi trọng quyền con người của người dân nhưng luôn bị những người “có dụng ý xấu” tuyên truyền không đúng về Việt Nam.

Tường thuật của Nguyễn Hùng, Bình Khuê.

Hội thảo tại Genève về tình trạng nhân quyền Việt Nam

Hội thảo tại Genève về nhân quyền Việt Nam. Ảnh chụp ngày 04/01/2014

Đài phát thanh CTM

Đức Tâm

Ngày 04/02/2014, nhiều tổ chức phi chính phủ Việt Nam và quốc tế quy tụ tại Genève, tổ chức một cuộc hội thảo với chủ đề « Trách nhiệm của Việt Nam trong vai trò thành viên Hội đồng nhân quyền Liên Hiệp Quốc ».

Cuộc hội thảo diễn ra trong bối cảnh, ngày mai 05/02/2014 Việt Nam ra điều trần về tình hình nhân quyền trong khuôn khổ kiểm điểm định kỳ phổ quát của Hội đồng nhân quyền Liên Hiệp Quốc.

Đây là dịp để các tổ chức phi chính phủ đánh động công luận quốc tế về những vụ vi phạm nhân quyền nghiêm trọng tại Việt Nam.

Các tổ chức phi chính phủ khẳng định : Tình trạng nhân quyền tại Việt Nam không ngừng xấu đi. Theo tổ chức Human Rights Watch, hiện có khoảng từ 150 đến 200 người đang bị giam cầm.

Chỉ riêng trong năm 2013, đã có tới 63 người bị bắt chỉ vì tranh đấu cho nhân quyền.

Việt Nam nằm trong số các quốc gia Đông Nam Á có chính sách trấn áp mạnh mẽ nhất về tự do ngôn luận và tự do báo chí. Điều này được thể hiện rõ ràng trên thực địa : Các cuộc tập hợp bị nghiêm cấm hoàn toàn, các nhà ly khai bị sách nhiễu, đe dọa, tra tấn và bị bỏ tù sau những phiên xử như dưới thời Staline.

Trong cuộc hội thảo ngày hôm nay tại Genève, các tổ chức phi chính phủ Việt Nam và quốc tế đưa ra một danh sách các vụ vi phạm nhân quyền tại Việt Nam với hy vọng thu hút sự chú ý của công luận quốc tế, trước khi Hội đồng nhân quyền Liên Hiệp Quốc tiến hành kiểm điểm định kỳ về tình trạng nhân quyền tại Việt Nam.

Ngăn Phạm Chí Dũng xuất cảnh: Do não trạng cũ hay không muốn Việt Nam hội nhập ?

Trụ sở Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc tại Genève (Reuters)

Thụy My

Sau khi tiến sĩ Phạm Chí Dũng bị công an Thành phố Hồ Chí Minh ngăn chận tại sân bay Tân Sơn Nhất hôm 01/02/2014, không cho xuất cảnh đi Genève tham dự hội thảo về nhân quyền mà ông được tổ chức UN Watch mời với tư cách diễn giả, Diễn đàn Xã hội Dân sự đã ra tuyên bố phản đối đề ngày 02/02/2014.

Tuyên bố lên án hành động trên đây đã vi phạm Hiến pháp Việt Nam cũng như Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị, cho thấy thành viên mới được bầu vào Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc lại « trắng trợn vi phạm nhân quyền ».

RFI Việt ngữ đã đặt câu hỏi với Phó giáo sư tiến sĩ Hoàng Dũng ở Thành phố Hồ Chí Minh về sự kiện trên.

Tiến sĩ Hoàng Dũng (Sài Gòn)

03/02/2014

Nghe (07:38)

Subject: Lễ Thượng Kỳ Đầu Năm trước Tiền Đình Quận Hạt Santa Clara (Phần 2)

https://plus.google.com/u/0/photos/101291776317895594622/albums/5975690939988145585

Giới chức LHQ: Kiểm điểm nhân quyền là cơ hội hiếm hoi cho VN

Phát ngôn viên Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc Rolando Gomez.

Tin liên hệ

Hình ảnh/Video

Video

Sôi nổi các cuộc vận động tại LHQ trước khi VN báo cáo nhân quyền UPR

Video

'VN hãy xé bỏ báo cáo lừa dối UPR để nói lên thực trạng nhân quyền'

Video

Một nhà ngoại giao VN xin tị nạn chính trị ở Thụy Sĩ

CỠ CHỮ

VOA Tiếng Việt

04.02.2014

Ông Rolando Gomez, phát ngôn viên Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, nói với VOA Việt Ngữ như vậy hôm 4/2, một ngày trước phiên Kiểm điểm Định kỳ Phổ quát (UPR) về nhân quyền của Việt Nam tại Geneve, Thụy Sỹ.

Đây là lần thứ hai các đại diện của Việt Nam xuất hiện trước nhóm làm việc của Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc sau phiên kiểm điểm lần đầu diễn ra năm 2009.

Ông Gomez nói đây là một sự kiện ‘hết sức quan trọng’ đối với chính phủ Việt Nam.

“Nó là một cơ hội có một không hai để chính phủ Việt Nam nêu lên những bước đi mà nước này đã thực hiện để thúc đẩy nhân quyền ở Việt Nam theo như các đề xuất của các quốc gia khác vào năm 2009 cũng như nói lên các thách thức còn tồn tại. Ngoài ra, nó cũng là một cơ hội để các nước thành viên khác của Liên Hiệp Quốc đưa ra các đề xuất trên tinh thần xây dựng cho Việt Nam về các cách thức cải thiện hơn nữa tình hình nhân quyền tại nước này”.

Ông Gomez nói rằng cuộc kiểm điểm cũng là cơ hội để làm sáng tỏ những vấn đề liên quan tới quyền con người ở Việt Nam.

Một số nhà hoạt động đại diện cho các nhóm xã hội dân sự cũng như các blogger người Việt đã tới Geneve để có các cuộc tiếp xúc bên lề nhằm trình bày về những vấn đề nhân quyền ở Việt Nam.

Về sự tham gia, đóng góp ý kiến của các nhóm này cũng như các tổ chức phi chính phủ Việt Nam lẫn nước ngoài, phát ngôn viên của Hội đồng Nhân quyền LHQ nói rằng đây là một ‘khía cạnh quan trọng của quá trình kiểm điểm’.

“Trong khi các tổ chức phi chính phủ, và đại diện các nhóm xã hội dân sự không trực tiếp tham gia vào quá trình kiểm điểm của Việt Nam vào ngày thứ Tư (5/2), họ cũng được tạo điều kiện nói lên tiếng nói của mình tại hậu trường. Có các báo cáo khác nhau được coi là cơ sở cho cuộc kiểm định về nhân quyền của Việt Nam, và một trong các phúc trình đó là tổng hợp các quan điểm của các nhóm xã hội dân sự ở Việt Nam do các tổ chức phi chính phủ từ Việt Nam cũng như quốc tế cung cấp. Họ nêu lên các đánh giá về tình hình nhân quyền ở Việt Nam và còn có thể đưa ra các khuyến nghị của riêng họ nữa. Đó là những thông tin trên thực tế giúp ích cho cuộc họp diễn ra sắp tới”.

Ông Gomez cho biết rằng mục đích cuối cùng của hoạt động kiểm điểm này này là ‘thúc đẩy các tiến bộ tích cực về nhân quyền ở Việt Nam’.

Luật sư Hà Huy Sơn, người từng bào chữa cho các bị cáo trong các vụ án được coi là mang tính chính trị, hiện cũng có mặt ở Geneve theo lời mời của đoàn luật sư Na Uy để tham dự một hội thảo của các tổ chức phi chính phủ.

Ông Sơn nói với VOA Việt Ngữ:

“Người ta có hỏi tôi về thực tế nghề nghiệp của tôi ở Việt Nam và người ta hỏi về các tội danh mà tôi đã bảo vệ cho các bị cáo ở Việt Nam như là theo điều 79 [âm mưu lật đổ chế độ] hay điều 88 [tuyên truyền chống nhà nước]. Tôi nói cho họ biết là cái quy định hiện nay của pháp luật hình sự của Việt Nam và tố tụng hình sự đối với hai điều luật đó như thế nào, và những thuận lợi và khó khăn trong công việc luật sư của tôi”.

Việt Nam trở thành thành viên của Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc năm ngoái, và giới bất đồng chính kiến cho rằng Việt Nam phải chứng tỏ trách nhiệm của mình khi là một phần của Hội đồng này bằng cách ngưng xách nhiễu những tiếng nói trái chiều với nhà nước.

Trong khi đó, trả lời báo chí trong nước hôm 2/2, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh cho rằng ‘có những thế lực, những người luôn tìm cách để chỉ trích chính phủ [Việt Nam] vì những mục tiêu khác nhau’.

Ông Minh cũng cho biết rằng Hà Nội đã đáp ứng trên 80% trong số 123 khuyến nghị mà các nước đưa ra trong cuộc kiểm điểm năm 2009.

Theo Phát ngôn viên Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, hơn 193 quốc gia cũng phải trải qua tiến trình kiểm điểm điểm UPR.

Ông nói với VOA Việt Ngữ rằng ‘đôi khi cũng có những nước từ chối các khuyến nghị của các quốc gia khác, hoặc không thực thi những thay đổi mà họ đã cam kết thực hiện’.

“Đó là những diễn biến không

WESTMINSTER Diễn Hành Tết Giáp Ngọ 2014: Tưng Bừng, Đông Kỷ Lục

(02/04/2014) (Xem: 104)

WESTMINSTER (VB) – Diễn hành Tết Giáp Ngọ 2014 được tưng bừng diễn ra trên đường Bolsa, thành phố Westminster, từ 9 giờ sáng đến hơn 12 giờ trưa ngày 1 tháng 2 năm 2014, nhằm ngày Mùng Hai Tết, với sự tham dự của các nghị sĩ, dân biểu liên bang, tiểu bang, các thị trưởng, nghị viên nhiều thành phố, các trường học, cơ quan chính quyền địa phương, các hội đoàn, đoàn thể, tổ chức người Việt tị nạn, các cơ quan truyền thanh, truyền hình, báo chí Việt Mỹ, và hàng chục ngàn đồng hương.