Điều lạ ở Vĩnh Yên
Nguyễn Lễ
BBC
Vietnamese
Cập nhật: 13:53
GMT - thứ hai, 25 tháng 3, 2013
Nguyễn Tuấn Anh đã chết một cách tức tưởi
Suốt mấy ngày qua có lẽ Vĩnh Yên là địa
danh được nhắc đến nhiều nhất trên báo chí trong nước. Trước
đó, nhiều người còn không biết có một thành phố có tên là
Vĩnh Yên nằm cách Hà Nội không xa.
Đã
hơn một tuần lễ nhưng những gì xảy ra ở đô thị tỉnh lẻ này
vẫn chưa hết nóng với dư luận.
Các bài liên quan
Chủ đề liên quan
Dẫu
sao người chết cũng đã chết – khơi gợi lại nỗi đau của gia đình
nạn nhân là điều tôi thật sự không mong muốn.
Mạng
người hết sức quý giá, nhất là của một người đàn ông đang ở
tuổi gánh vác giang sơn, chèo chống gia đình như anh Nguyễn Tuấn
Anh.
Một
gia đình bỗng dưng đổ sập, một người vợ bụng mang dạ chửa không
còn nơi nương tựa, một đứa trẻ mãi mất đi tình thương của cha
và một đứa trẻ nữa sắp ra đời không bao giờ được gọi bố.
Trước
hết tôi xin chia sẻ nỗi đau này với gia đình anh Nguyễn Tuấn Anh
và cầu mong hương hồn anh được yên nghỉ nơi chín suối.
Hơi hướng chính trị
Theo
kịch bản mà chính quyền đưa ra, có vẻ vụ việc bắt đầu từ khi
rượu vào lời ra rồi xích mích dẫn đến hành hung và cuối cùng
là án mạng.
Nếu
đúng như thế thì vụ án gây chấn động Vĩnh Yên không phải là
điều gì lạ lùng ở Việt Nam mà chỉ là một vụ án hình sự
bình thường nếu không muốn nói là rất thường.
Thế
nhưng, chỉ sau một đêm từ một công nhân không ai biết Nguyễn Tuấn
Anh vụt trở thành cái tên nổi tiếng được nhiều người bàn luận
và tìm kiếm.
Nổi
tiếng kiểu này này chắc chắn là điều mà bản thân Tuấn Anh, gia
đình và đặc biệt là chính quyền không mong muốn.
"Điều không
bình thường là gia đình nạn nhân đã ‘bị một số đối tượng kích
động."
Đại
tá Hồ Sỹ Tiến, cục trưởng Cục Cảnh sát hình sự
Điều
gì đã khiến cho một vụ án bình thường trở thành ‘kỳ án’ gây
xôn xao dư luận cả nước như vậy?
Chính
quyền rất nhanh chóng có câu trả lời.
Phát biểu
với báo chí hôm 18/3, tức là chỉ một ngày sau khi xảy ra vụ
việc ‘quan tài diễu phố’, Đại tá Hồ Sỹ Tiến, cục trưởng Cục
Cảnh sát hình sự, người được Bộ Công an cử về Vĩnh Yên để
kiểm soát tình hình, đã giải thích về ‘điều lạ’ trong vụ án
này.
Theo
lời ông Tiến được báo chí trong nước thuật lại rộng rãi thì
‘điều không bình thường’ là gia đình nạn nhân đã ‘bị một số
đối tượng kích động’.
Chỉ
với hai chữ ‘kích động’này, một vụ án hình sự bình thường
bỗng chốc trở thành có hơi hướng chính trị.
Bản
thân chữ ‘kích động’ có hàm ý là động cơ xấu, ý đồ xấu. Ý
đồ xấu mà Đại tá Tiến muốn ám chỉ ở đây là gì nếu không
phải là ‘chống phá Nhà nước’ mà kẻ chủ mưu không ai khác hơn
chính là ‘các thế lực phản động, thù địch’?
Một
vụ việc bộc phát ở một tỉnh lẻ như thế mà cũng có sẵn ‘thế
lực phản động’ chờ sẵn để lợi dụng thời cơ tấn công. Thật lợi
hại!
Nghe
lời ông Tiến tôi có cảm giác các lực lượng ‘chống Nhà nước’
nhan nhản ở khắp nơi – giống như virus HIV đã bộc phát không thể
dùng thuốc để kiểm soát được nữa mà chỉ còn chờ chết.
Làm sao mới đúng?
Vụ biểu tình ở Vĩnh Yên đã gây chấn động dư
luận
Hành
động mang quan tài đi diễu phố của gia đình nạn nhân để gây áp
lực thật ra đáng được cảm thông hơn là lên án.
Chính
quyền không thể nói là thông cảm với nỗi đau của dân khi huy
động số lượng công an ‘nhiều chưa từng thấy’ trong ngày an táng,
theo lời kể của em trai của nạn nhân với BBC.
Rõ
ràng nỗi ám ảnh ‘thù địch’ khiến chính quyền nhìn đâu cũng
thấy kẻ thù chứ không thấy nỗi đau đớn và oan khiên của người
dân.
Ở đây
tôi muốn hỏi Đại tá Tiến rằng nếu con trai ông chết thảm thương
như thế, một cách không rõ ràng như thế, cơ thể không còn nguyên
vẹn như thế mà ra công đường phán quan bảo là ‘tự nó chết’ thì
ông có phẫn uất hay không?
Kinh
động thi thể của người thân vừa nằm xuống là đi ngược lại tình
cảm thiêng liêng của người Việt. Phải làm một việc cực chẳng
đã – đó chính là đỉnh điểm của sự phẫn uất. Tức nước phải
vỡ bờ.
Nếu
hành động đó đáng bị lên án thì chính quyền cũng nên chỉ ra
gia đình nạn nhân phải làm sao mới đúng?
Đi
kiện ư? Kêu oan có thấu khi đã có nghi ngờ vụ việc có liên quan
đến người nhà tỉnh trưởng? Pháp y chẳng đã nói là ‘say rượu,
té cống, ngạt nước’ rồi đó sao?
Với
lại, một khi đã chôn cất người thân rồi đi kiện thì thế nào
cũng sẽ quật mồ lên khám nghiệm lại. Có đành lòng không?
Ai
dám chắc rằng nếu không làm áp lực thì nạn nhân sẽ không mang
theo nỗi oan khuất xuống đáy mồ sâu? Rõ ràng chỉ hôm trước hôm
sau công an đã bắt chùm năm nghi phạm trong khi từ lúc nạn nhân
được báo mất tích chẳng nghe thấy kết quả điều tra gì.
Cho
dù chính quyền có coi đó là hành vi gây mất trật tự nghiêm
trọng, nhưng xét kỹ gia đình nạn nhân không còn lựa chọn nào
khác.
Nếu
Đại tá Tiến coi hành động phản kháng của gia đình nạn nhân là
không bình thường, thì cách nghĩ như thế mới là không bình
thường.
Làn sóng người
Có cáo buộc công an đã trấn áp người mang
khăn tang
Điều
không bình thường ở đây, nếu có, là làm sao mà chuyện của một
cá nhân, một gia đình lại biến thành hành động của cả ngàn
người – đông hơn cả những cuộc biểu tình chống Trung Quốc ngay ở
thủ đô Hà Nội.
Tôi
tin chắc đại đa số cả ngàn người bước theo quan tài Nguyễn Tuấn
Anh hôm ấy không có lợi ích hay liên quan gì đến gia đình nạn
nhân.
Trong
một đất nước có bộ máy an ninh hùng mạnh để sẵn sàng trấn áp
bất cứ sự phản kháng nào, ‘biểu tình’ là một từ luôn đi với
sự sợ hãi mà lâu nay ít người dân dám nghĩ bàn.
Không
liên quan gì đến mình, cũng không phải là chuyện lớn quốc gia,
hà cớ gì cả ngàn người làm thành làn sóng phía sau quan tài
đối mặt với công an đang dàn trận?
Không
thể cho rằng họ là những người hiếu kỳ đi theo hóng chuyện.
Thấy công an người hiếu kỳ tức khắc sẽ tan.
Còn
nếu nói theo kiểu Đại tá Hồ Sỹ Tiến thì cả ngàn người không
liên quan kia chắc hẳn là những người kích động gia đình nạn
nhân?
Nếu
có ai đó kích động được một đám đông như thế thì quả tài ‘dân
vận’ không thua chính quyền và lẽ ra đã bị công an túm cổ khởi
tố từ khuya rồi.
"Cái phòng nó
(vợ chồng con gái) gần đó thì cũng có lúc đánh nhau chạy tán
loạn vào thì nghi ngờ như vậy."
Chủ
tịch Vĩnh Phúc Phùng Quang Hùng
Thế
mới thấy khi lương tri con người bị đánh động trước một việc
tày đình thì sự phẫn nộ sẽ đưa họ đi đến đâu.
Tuy
nhiên, để người dân sẵn sàng xuống đường đối đầu với nhà chức
trách thì trong thâm thâm họ ắt đã có sự bất mãn với chính
quyền.
Vì
uất ức bạo quyền mà người bán hoa quả Bouazizi đã thiêu mình
để phản đối. Ngọn lửa Bouazizi đã thổi bùng ngọn lửa phẫn nộ
trong lòng người dân Tunisia, đưa họ xuống đường để khởi đầu Mùa
xuân Ả Rập làm sụp đổ các chế độ cường quyền.
Ở
Việt Nam gần đây vẫn hay nghe nói đến ‘những bài học’ từ Mùa
xuân Ả Rập. Tuy nhiên sự kiện ở Vĩnh Yên và nhiều vụ việc khác
cho thấy chính quyền vẫn thiếu nhạy cảm trước tình cảm của
nhân dân.
Pháp y ở đâu?
Ông
Tiến chỉ ra điều kỳ lạ trong hành xử của người dân, nhưng không
rõ liệu ông có thấy những điều kỳ lạ trong cách ứng xử của
chính quyền?
Đầu
dây mối nhợ của sự bùng nổ ở Vĩnh Yên trong ngày 17/3 là cái
pháp y gì đấy nói rằng nạn nhân té cống ngạt nước chết.
Tôi
xin lỗi dùng từ ‘pháp y gì đấy’ vì không biết đấy là cái pháp
y gì. Chính quyền bảo chỉ là ‘biên bản pháp y’ còn gia đình
nạn nhân thì khẳng định là ‘kết quả pháp y’ nên chẳng biết tin
ai.
Nếu
cái pháp y gì đấy là nguồn gốc của mọi sự phẫn uất của
người dân thì ngay từ đầu khi vụ việc bùng nổ và nếu pháp y
không làm gì sai lẽ ra đã phải xuất hiện trước công chúng để
giải thích cho mọi người hiểu.
Đằng
này, các bác sỹ pháp y trực tiếp khám nghiệm tử thi dường như
biệt tích trước dư luận để mặc cho công an nói thay lời. Công
chúng còn không được biết các bác sỹ pháp y đấy là ai.
Nguyên nhân trực tiếp xảy ra vụ việc ở Vĩnh
Yên là xung quanh việc khám nghiệm tử thi
Mãi
đến ngày 23/2, tức là một tuần lễ sau vụ việc, thì bác sỹ Kim
Văn Mừng, người được cho là đã đứng đầu ê-kíp trực tiếp khám
nghiệm tử thi nạn nhân, mới thấy lên tiếng trên trang mạng Dân
Việt.
Bác
sỹ Mừng khẳng định lại điều mà công an đã nhắc đi nhắc lại
trước đó là chưa hề có kết quả giám định mà chỉ có biên bản
khám nghiệm tức là tình trạng khách quan của nạn nhân như thế
nào thì ghi lại thế đó.
Một
dấu hỏi ở đây là nếu ‘biên bản pháp y’ chỉ ghi đúng sự thật
khách quan là nạn nhân được tìm thấy dưới mương nước thì làm
cách nào mà gia đình nạn nhân có thể hiểu lầm thành kết luận
‘nạn nhân ngạt nước chết’ được?
Lại
nữa, chiếu theo quy định của Luật Tố tụng hình sự thì việc khám
nghiệm tử thi là ‘phát hiện dấu vết của tội phạm’ và ‘làm sáng
tỏ các tình tiết có ý nghĩa đối với vụ án’ thì các dấu vết chấn
thương trên người nạn nhân và việc ‘mắt bị lồi ra’ theo mô tả
của gia đình nạn nhân có được ghi lại trong ‘biên bản pháp y’
không? Nếu có thì làm sao gia đình lại bức xúc đến vậy?
Cũng
theo lời kể của vị bác sỹ này thì buổi khám nghiệm có mặt
đầy đủ công an, viện kiểm soát, tổ trưởng tổ dân phố và người
nhà nạn nhân. Nếu thế thì sau khi có ‘biên bản pháp y’ chắc
chắn người nhà nạn nhân sẽ bức xúc ngay tại chỗ thì tại sao
không có ai giải thích cho nạn nhân hiểu cơ chứ?
Viện
Pháp y Trung ương cũng vào cuộc thể theo yêu cầu của gia đình
nạn nhân và kết quả được loan báo là ‘không khác gì với lần
khám nghiệm trước’.
Kết
quả ‘không khác gì’, theo như tường thuật của truyền thông trong
nước, nghe rất tù mù. Pháp y Trung ương cho biết tử thi không bị
chấn thương gì bên ngoài nhưng lại kết luận ‘nạn nhân bị đánh
chết’.
Thử
nghĩ nếu Pháp y Trung ương kết luận khác với lần khám nghiệm
trước thì vụ việc sẽ đi theo hướng nào?
Chủ tịch phân trần
Cái chết của Nguyễn Tuấn Anh đã gây phẫn nộ
trong lòng người dân địa phương
Cho
đến nay cơ quan điều tra vẫn khẳng định không có bằng chứng gì
chứng tỏ sự liên quan của người con rể của Chủ tịch tỉnh Phùng
Quang Hùng trong vụ sát hại Nguyễn Tuấn Anh theo như lời đồn
đại.
Người
con rể này cũng đã được công an mời đến làm việc hôm 19/3. Đây
cũng là việc bình thường để xác định sự liên quan hay không liên
quan của đương sự.
Tuy nhiên
lời phân trần của ông Hùng lại có chỗ không bình thường.
Trả
lời BBC ngay hôm 17/3 khi vụ việc còn đang sôi sùng sục ở Vĩnh
Yên, ông Hùng đã nói rất rõ ràng về vụ án, như xảy ra lúc nào
(11, 12h đêm), ở đâu (Nhà nó (vợ chồng con gái) ở cách xa mấy
chục mét cơ, không ở gần đó) và cả chi tiết (uống rượu, đánh
nhau).
Cũng
có thể cơ quan công an đã báo cáo cho ông Hùng kết quả điều tra
nên ông biết chăng? Nhưng nên nhớ lúc đó công an tỉnh Vĩnh Phúc
đang tập trung toàn lực để xử lý vụ biểu tình.
Tuy
nhiên, chi tiết bí ẩn nhất mà ông Hùng nói là ‘cái phòng nó
(vợ chồng con gái) gần đó thì cũng có lúc đánh nhau chạy tán
loạn vào thì nghi ngờ như vậy’.
Nói
vậy thì hóa ra nhà con rể ông Hùng là nhà hoang vô chủ à? Làm
sao mà côn đồ đang ẩu đả có thể chạy ra chạy vào dễ dàng như
vậy được?
Chi
tiết đáng ngờ nhất trong toàn bộ vụ việc là ‘đầu mối quan
trọng’ Nguyễn Văn Hiệp, người đi cùng nạn nhân trong đêm xảy ra
án mạng.
Điều
gút mắc là tại sao khi Tuấn Anh bị đánh hội đồng, Hiệp chạy
thoát được lại không kêu người đến cứu? Và rồi sáng hôm sau Hiệp
không sang nhà nạn nhân xem nạn nhân đã về chưa mà phải đợi đến
khi người nhà nạn nhân hỏi mới nói?
Có
dấu hiệu cho thấy đây không chỉ là một vụ ẩu đả bình thường
như lời công an tuyên bố.
Dân sai 'toàn tập'
Lòng dân vẫn chưa yên mặc dù chính quyền đang
quyết liệt vào cuộc
Ở đây
tôi nói những điều bất thường của chính quyền như thế có công
bằng không khi mà chính quyền đã nói ‘không làm gì sai’ rồi mà?
Cũng
Đại tá Hồ Sỹ Tiến được truyền thông trong nước dẫn lời nói: “Qua
kiểm tra thấy công an tỉnh Vĩnh Phúc đã thực hiện đúng và đầy
đủ trình tự.”
Vụ
việc ‘diễn biến phức tạp, làm mất an ninh trật tự xã hội
nghiêm trọng’ là do người hiểu sai ‘biên bản pháp y’, và ‘không
hiểu biết pháp luật’ nên hành động sai trái.
Vậy
là chính quyền không sai còn người dân thì sai toàn tập.
Không
biết người dân có đồng ý là mình đã sai hay không. Thôi thì
chính quyền nói sao thì chịu vậy. Nếu có không đồng ý thì
cũng không dám cãi vì sẽ bị ghép vào tội ‘phản động’ như chơi.
Có
thể thấy là người dân Việt Nam thật yếu ớt trước một chính
quyền quá uy quyền!
"Qua kiểm tra
thấy công an tỉnh Vĩnh Phúc đã thực hiện đúng và đầy đủ trình
tự. Vụ việc diễn biến phức tạp, làm mất an ninh trật tự xã
hội nghiêm trọng là do người hiểu sai biên bản pháp y, không hiểu
biết pháp luật. "
Đại
tá Hồ Sỹ Tiến, cục trưởng Cục Cảnh sát hình sự
Ở
các nước mà chính quyền do người dân bầu lên, đố ai dám nói là
người dân sai. Sẽ mất phiếu bầu ngay.
Ở
trên tôi có nói là chính quyền thiếu nhạy cảm với nhân dân.
Nhưng mà nhạy cảm được không khi mà họ không có liên hệ với nhân
dân thông qua bầu cử.
Nhưng
như vậy chính quyền cũng có lợi thế là không cần sợ dân. Lợi
thế đó, biết đâu, cũng có thể là tử huyệt.
Tử
huyệt đó là mặc nhiên rằng người dân đã quen được lãnh đạo,
được dạy dỗ nên sẽ không có chuyện phản kháng và phản kháng
nếu xảy ra là ‘bất bình thường’.
Tử
huyệt đó cũng ở chỗ coi thường người dân, không tôn trọng người
dân đúng mức nên mới có chuyện dễ dàng nói người dân sai mà
không cần hiểu tâm tư tình cảm của người dân
Sự
việc ở Vĩnh Yên cho thấy không có gì là tuyệt đối. Người dân
bình thường vẫn hiền lành nhưng nếu gặp chuyện cùng cực thì
cũng sẽ tức nước vỡ bờ.
|
No comments:
Post a Comment
Nhân quyền và bạo quyền