Thủ phạm
đàn áp nhân quyền tại Việt Nam có thể bị Mỹ chế tài
15.12.2016
Tiến sĩ
Nguyễn Đình Thắng (thứ 2 bìa phải), một trong những nhà hoạt động trong 6 năm
qua
đã tích
cực vận động cho dự luật nhân quyền được Quốc hội Mỹ thông qua.
Quốc hội Mỹ
ngày 8/12 thông qua một dự luật nhân quyền ‘bước ngoặt’ nhắm vào những cá nhân
vi phạm nhân quyền và những giới chức tham nhũng trên toàn cầu.
Luật Magnitsky
quy trách nhiệm nhân quyền toàn cầu do Thượng nghị sĩ John McCain và Ben Cardin
giới thiệu tại Thượng viện được thông qua chưa tới một tuần sau khi dự luật
tương tự do dân biểu Chris Smith và Jim McGovern ra mắt tại Hạ viện được chuẩn
thuận với tỷ lệ áp đảo.
Giới hoạt động
nhân quyền xem đây là một thành công lớn, một trợ lực quan trọng cho công cuộc
cổ súy dân chủ-nhân quyền tại các nước lâu nay bị chỉ trích vi phạm nhân quyền
như Việt Nam.
Tiến sĩ Nguyễn
Đình Thắng, một trong những nhà hoạt động trong 6 năm qua đã tích cực vận động
cho dự luật này được thông qua Quốc hội Mỹ, chia sẻ với VOA Việt ngữ về nội
dung và ảnh hưởng của dự luật trừng trị các cá nhân vi phạm nhân quyền trên thế
giới đang chờ được Tổng thống ký ban hành, dự kiến trước cuối năm nay.
Thượng
nghị sĩ John McCain.
Bấm vào nghe toàn bộ cuộc phỏng vấn
TS Nguyễn
Đình Thắng: Luật này được
thông qua ở Hạ lẫn Thượng viện với tỷ số quá bán 2/3, cho nên nếu bị Tổng thống
phủ quyết, Quốc hội có thể phủ nhận phủ quyết đó rồi bỏ phiếu lại, cuối cùng
cũng phải thông qua. Thứ hai, luật này kèm trong luật chi ngân sách quốc phòng
trên 600 tỷ Mỹ kim. Cho nên, nếu phủ quyết luật này thì các chương trình quốc
phòng sẽ bị đình trệ.
VOA: Tầm quan trọng của luật này ra sao?
TS Nguyễn
Đình Thắng: Rất quan trọng
vì nó hoàn toàn là phương thức mới trong việc chế tài. Trước đây, việc chế tài
gắn vào cả quốc gia, nên các nước, kể cả Hoa Kỳ, rất ngần ngại. Chế tài cả quốc
gia khó khăn, ảnh hưởng nhiều chính sách khác như hợp tác quốc phòng hay mậu dịch..v..v.v.
Ngoài ra, còn có quan ngại rằng chính người dân bị đàn áp ở quốc gia bị chế tài
lại chịu ảnh hưởng nhiều hơn trong khi kẻ vi phạm lại phây phây. Bây giờ, luật
chế tài này nhắm trực tiếp từng cá nhân các giới chức chính quyền vi phạm nhân
quyền trầm trọng.
VOA: Những biện pháp chế tài thấy rõ nhất
trong luật này là gì?
TS Nguyễn
Đình Thắng: Gồm ba điểm
chính:
Thứ nhất: Cấm nhập cảnh Hoa Kỳ kể cả đi công vụ.
Nếu muốn được bãi miễn lệnh cấm này thì Tổng thống phải có sự bãi miễn đặc biệt
và phải giải thích với Quốc hội.
Thứ hai: Chính phủ Mỹ đóng băng tất cả các tài sản
của những cá nhân vi phạm nhân quyền, cho dù họ che dấu bằng bất kỳ hình thức
nào hay gửi gắm ai đứng tên. Vì sao? Vì trong rất nhiều các nước độc tài, kẻ vi
phạm nhân quyền cũng chính là những tay tham nhũng lớn, dấu của cải ở các nước
phương Tây. Quan trọng hơn, luật áp dụng với tất cả các loại nhân quyền được quốc
tế công nhận. Theo luật này, những người cưỡng đoạt tài sản của nhân dân cũng bị
xem là những kẻ vi phạm nhân quyền trầm trọng. Chúng ta biết rằng tình trạng
dân oan bị mất đất ở Việt Nam rất phổ biến.
Thứ ba: Những giới chức tham nhũng mà đi trừng
trị những người tố cáo tham nhũng cũng bị xem là vi phạm nhân quyền trầm trọng.
Quốc hội
Mỹ ngày 8/12 thông qua một dự luật nhân quyền ‘bước ngoặt’.
VOA: Những kẻ vi phạm đó làm thế nào lọt vào
danh sách chế tài?
TS Nguyễn
Đình Thắng: Con đường
thứ nhất, một số Ủy ban của Hạ và Thượng viện Hoa Kỳ có quyền đề cử danh sách
lên Tổng thống. Tổng thống có 120 ngày để ra quyết định chế tài hay không. Nếu
Tổng thống từ chối không chế tài thì phải giải thích cho Quốc hội biết lý do.
Vai trò của xã hội dân sự trong vấn đề này rất quan trọng vì các tổ chức theo
dõi nhân quyền trên thế giới cũng có quyền đóng góp ý kiến cho Quốc hội và cho
hành pháp Mỹ. Con đường thứ hai, khâu phụ trách Lao động-Nhân quyền-Dân chủ
trong Bộ Ngoại giao Mỹ cũng có quyền nộp danh sách lên Tòa Bạch Ốc đề nghị chế
tài.
VOA: Mối quan hệ Việt-Mỹ lâu nay dựa trên nền
tảng nhân quyền làm điều kiện tiên quyết. Luật này ra đời, quan hệ Việt-Mỹ có
thể bị tác động thế nào?
TS Nguyễn
Đình Thắng: Chắc chắn sẽ
bị ảnh hưởng. Ngay cả khi hành pháp Mỹ muốn che chắn bớt cho chính phủ Việt Nam
vì những lợi ích khác ngoài nhân quyền thì cũng sẽ khó hơn. Khi Quốc hội Mỹ có
hồ sơ rõ ràng rằng những giới chức này đã vi phạm nhân quyền trầm trọng theo
đúng định nghĩa của luật thì rất khó để bên hành pháp có thể lờ đi.
VOA: Liệu luật này sẽ làm mối quan hệ Việt-Mỹ
chùn lại hay là chất xúc tác để thăng tiến hơn?
TS Nguyễn
Đình Thắng: Trên nguyên
tắc, nó không ảnh hưởng mọi vấn đề đối tác về quốc phòng, mậu dịch, viện trợ…v…v..Thế
nhưng, khi các giới chức lãnh đạo Việt Nam nằm trong danh sách chế tài này
không qua được Mỹ để công vụ thì sẽ là một sự lúng túng ngoại giao. Luật này
đang lan ra rất nhiều nước. Cùng ngày Quốc hội Mỹ thông qua, Quốc hội Estonia
cũng thông qua và Tổng thống đã ban hành luật. Hiện cũng có đề nghị luật này ở
Canada, Anh quốc, và sắp sửa được đưa ra ở Quốc hội Na-uy.
VOA: Với tình hình nhân quyền Việt Nam, luật
này đóng vai trò thế nào?
TS Nguyễn
Đình Thắng: Sẽ rất quan
trọng nếu chúng ta làm đúng việc, đúng cách. Chẳng hạn trong thời gian qua,
chúng tôi có cách thức ‘kết nghĩa’. Cứ mỗi cộng đồng trong nước bị đàn áp như
Hòa Hảo, Cao Đài, Tin lành, hay Công giáo…v.v.., chúng tôi lại kèm một nhóm ‘kết
nghĩa’ để kết nối, cập nhật thông tin với nhau, liên tục theo dõi. Nếu có một dấu
hiệu nào bị đàn áp thì họ lập tức thu thập thông tin và chuyển cho chúng tôi.
Chúng tôi sẽ lập báo cáo nộp cho Liên hiệp quốc hay Bộ Ngoại giao Mỹ. Đó là trước
đây. Bây giờ, với luật mới, chúng ta có thể dùng những thông tin đó để đề nghị
chế tài những giới chức can dự hay chỉ thị đàn áp người dân. Thành ra, đây là
biện pháp để bảo vệ trực tiếp cho người dân bằng sự răn đe rằng người vi phạm sẽ
bị chế tài.
VOA: Xin chân thành cảm ơn Tiến sĩ Nguyễn
Đình Thắng đã dành cho chúng tôi cuộc trao đổi này.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 |
This email
has been checked for viruses by Avast antivirus software. www.avast.com |
__._,_.___
Posted
by: "Nhat Lung" <
No comments:
Post a Comment
Nhân quyền và bạo quyền